'Beni Bul Anne…' çığlığına annelerin gözyaşları düştü!

ANF

21:41 / 31 Mayıs 2011

İSTANBUL - Devletin güvenlik güçlerince gözaltına alındıktan sonra bir daha kendilerinden haber alınamayan kayıpların yakınları tarafından başlatılan fail ve adalet arama mücadelesi bugün 16. yılını geride bıraktı. Yıldönümü vesilesiyle Galatasaray’da düzenlenen anmada, annelerin gözyaşları hakimdi.

Ahmet Kaya’nın aynı isimli şarıksına atfen, ‘Beni Bul Anne’ sloganıyla organize edilen eylemde, bir mezar taşı bile olmayan kayıp yakınları, kardeşlerinin, eşlerinin, yakınlarının mezar taşı şeklinde hazırlanmış resimlerine sarılarak, bir kez daha adalet talebinde bulundu.

Taksim Tranvay Durağı’nda bir araya gelerek ‘Sizi aramaktan asla vazgeçmeyeceğiz’ yazılı pankart açan kayıp yakınları, Galatasaray’a kadar alkışlarla yürüdü. Meydan’da Ahmet Kaya’nın söz konusu şarkısı sürekli çalarken, duygulu anlar yaşandı. Çok sayıda kurum üyesi ve vatandaşın da destek verdiği eylemde, gözyaşları sel oldu adeta. Hazırlanan ‘Beni Bul Anne’ yazılı tabelanın arkasına dizilen kayıp resimleri, mumlarla aydınlatılırken, her birine birer karanfil bırakıldı.

12 eylül darbesinin ardından başlayan ve Kürdistan’daki savaş yılları boyunca devam eden gözaltında kayıplar meselesi için tam 16 yıldır aynı yerde her cumartesi günü bir araya gelen aileler, o dönemin yetkililerini işaret ederek, gereğinin yapılmasını talep etti.

Yetkililere seslenen kayıp yakınları ise ‘artık yeter, failleri bulun ve yargılayın’ dedi. Tek tek söz alarak duygularını ifade eden kayıp yakınlarından Özgür Gündem gazetesi muhabiriyken gözaltına alınıp öldürülen Ferhat Tepe’nin annesi Zübeyde Tepe, “Benim oğlum gerçekleri yazıyordu. Benim oğlum gerçekleri yazdığı için öldürüldü. Onun sorumlusu Korkmaz Tahma’dır. Tansu Çiller, Mehmet Ağar, Doğan Güreş’tir. Şimdi o katil Zaman’da köşe yazıyor. Zaman gazetesi utanmıyor mu? Yaptığı işleri sormuyor mu kendisine. Biz 16 yıldır buradayız, failler bulunana kadar burada olacağız. Tayip Erdoğan çılgın projelerden bahsediyor. Önce Kürdistan’daki çılgınlıkları aydınlatın” diye konuştu.

Kayıp Yakını Mikail Kırbayır ise, “Adalet arayışımız 16. Yılına girdi. Artık yetmiyor mu bu meydanda çektiklerimiz. Bize yakınlarımızın yerini söyleyin. Faillerini yakalayıp yargılayın” diye haykırdı. Eylem sırasında fenalık geçiren Hanife Ana isimli kayıp yakını ise, “16 yıl önce Hasan Ocak’ın ailesinin burada oturmasıyla başladığımız oturma eylemimiz devam edecek. Her şeye rağmen devam edecek. Tek bir kaybın bile failleri yargı önüne çıkmaktan kurtulmayıncaya kadar oturacağız. Utanın be utanın, bari cenazelerini istedik vermediniz, kemiklerini istedik vermediniz. Yiyin be yiyin. Bari kemiklerimizi verin bize” diye konuştu.

Çok sayıda kayıp yakınının duygularını ifade ettiği eylemde, grup adına hazırlanan basın metnini ise, Hayrettin Eren’in ablası İkbal Eren okudu. Eren şunları söyledi: “Bu gördüğünüz resimlerdekileri bir gece vakti yataklarından aldılar, sokaktan aldılar, kucağımızdan aldılar. Gözaltına alınırken tanıkları vardı, sorgudayken tanıkları vardı. Gözaltına alanlar devletin sınırsız desteğiyle hareket eden güvenlik güçleriydi. Kayıp edilen yakınlarımızın akıbetinden sorumlu olanları adalet önüne çıkarmak için bütün yolları denedik, tüm yetkili mercilere başvuru yaptık. Sesimizi duyurmak için 16 yıldır bıkmadan usanmadan, kar kış demeden her hafta bu meydandan yönetenlere seslendik. Sesimizi bütün dünya duydu, ama yönetenler duymazlıktan, görmezlikten geldiler. Gözaltında kaybedilen evlatlarımıza, sevdiklerimize sesleniyoruz, sizi kaybedenler yargılanıncaya kadar, evrensel hukuka göre adalet yerini buluncaya kadar, bir daha kimse gözaltında kaybedilmeyinceye kadar, Galatasaray’da ve meydanlarda olmaya devam edeceğiz. Sizi aramaktan asla vazgeçmeyeceğiz.”

Eylem açıklamanın ardından sessizce sona erdi.



ANF NEWS AGENCY

ICAD: Kayıpların tanığıyız

İSTANBUL (31.05.2011)- Gözaltında Kayıplara Karşı Uluslararası Komite (ICAD) Türkiye Seksiyonu, 17-31 Mayıs Gözaltında Kayıplara Karşı Mücadele Haftası'nı, kayıplar mücadelesinin simgesi Galatasaray Meydanı'nda yaptığı basın açıklaması ile tamamladı. ICAD adına açıklamayı, gözaltında kayıplar mücadelesinin simge ismi olan Hasan Ocak'ın kardeşi Maside Ocak yaptı. 'Tanığız' Ocak, "Yaşadığımız topraklara insanlar güvenlik güçlerince beyaz Toroslara bindirilerek gözaltına alındı" dedi. Ocak, Seyhan Doğan'ın, Üzeyir Kurt'un, Fikri Özgen'in, 3 yaşındaki Dilek Serin'in eli telsizli kişilerce götürülüşlerine, Ali Efeoğlu'nun, Hüseyin Toraman'ın, Kenan Bilgin'in hangi işkence tezgahlarına yatırıldıklarına tanık olduklarını belirtti. Maside Ocak, "Murat Yıldız'ı kendi elleriyle kolluk güçlerine teslim ettik. 12 Eylül darbecilerinin ve darbe politikalarını uygulayanların Nurettin Yedigöl, Cemil Kırbayır, Maksut Tepeli ve adını sayamadığımız yüzlerce insanımıza neler yapıldığını biliyoruz. Yıllarca biz almadık, bizde yok dedikleri insanlarımızı nasıl katlettiklerini 31 yıl sonra itiraf etmek zorunda kaldılar" dedi. Cumartesi Anneleri'nin mücadelesinin 16. yılını doldurduğunu söyleyen Ocak, Cumartesi Anneleri'nin her hafta kaybedenlerin adreslerini tekrarladıklarını hatırlattı. Maside Ocak, ülkeyi yönetenlerin ise işkence emrini verenlerin, kaybedenlerin avukatlığını, korumalığını yaptığını, kendi sorumluluklarını örtbas ettiğini söyledi. Maside Ocak, 1994 Nisan sonlarında İstanbul'da gözaltında kaybedilen Recep Güler için de tanıklara çağrı yaparak, bildiklerini anlatmalarını istedi. Ocak, "Cumartesi Annelerinin inatla büyüttüğü çığlıkla sesleniyoruz. Adalet istiyoruz" dedi.(ETHA)

Kaybedenler kaybedecek

KÖLN/ ZÜRİH (29.05.2011)- Gözaltında Kayıplara Karşı Uluslararası Komite-ICAD Almanya Seksiyonu, gözaltında kayıplar için Köln Dom Kilisesi'nin önünde eylem düzenledi. İsviçre'nin Delemont kentinde de, bilgilendirme toplantısı yapıldı. "Toplu Mezarlar Açılsın, Sorumlular Cezalandırılsın" yazılı Almanca pankartın açıldığı Köln'deki etkinlikte, kayıp fotoğrafları sergilendi. ICAD’ın kayıplar haftasıyla ilgili çıkardığı Almanca bildirinin dağıtıldığı etkinlik, insanların ilgisini çekti. Gözaltında kayıplarla ilgili sohbetler yapıldı. Bildirinin okunmasıyla etkinlik sonlandırıldı. İsviçre’nin Delemont şehrinde de Jura Anadolu Kültür Dayanışma Derneği’nde “Kaybedenler kaybedecek” şiarıyla bilgilendirme toplantısı yapıldı. Etkinlikte, Aralık ayında Londra’da yapılan kurultayla ilgili sinevizyon gösterimi yapıldı. Sinevizyondan sonra ICAD’ın kısa tarihçesi, dünya çapında kayıplar ve kayıplara karşı mücadele deneyleri, 6. Kurultay, bu yılki kayıplar haftası etkinlikleri, yeni çıkan Kayıpların Sesi bülteni, İsviçre’deki ICAD çalışmaları hakkında bilgiler verildi. http://www.atilim.org/haberler/2011/05/29/Kaybedenler_kaybedecek.html

Londra’da toplu mezarlar açılsın talebi yükseldi

LONDRA (30.05.2011)- 17-31 Mayıs Gözaltında Kayıplara Karşı Uluslararası Mücadele Haftası kapsamında düzenlenen eylemlere devam eden ICAD İngiltere Seksiyonu, 28 Mayıs günü Londra’nın merkezinde bulunan Trafagar Meydanı’nda oturma eylemi yaptı. Gözaltında kayıp resimlerinin sergilendiği eyleme, Baluch, Kolombiya, İtalya ve Tamilli emekçiler de katıldı. Uluslarararası dayanışmanın güzel bir örneği oluşturulan etkinlikte, dünyanın pek çok ülkesinde açığa çıkmış ya da hala çıkartılmayı bekleyen binlerce toplu mezarın açılması, sorumluların yargılanması talebi yükseldi. Etkinlikte kitleye dönük olarak gözaltında kayıplar ve kitle mezarları üzerine konuşmalar yapıldı. Etkinlikte konuşan ICAD İngiltere Seksiyonu temsilcisi gözaltında kaybetmenin, emperyalist, gerici ve faşist devletlerin halklara ve onun örgütlü güçlerine uyguladıkları özel bir baskı yöntemi olduğunu belirtti. Gelişen toplumsal muhalefeti bastırmak için her türlü yöntemi kullanan bu devletlerin, muhalifleri kaçırıp öldürdüklerinin altını çizen temsilci, sömürgeci devletlerin de, gelişen ulusal hareketlere yönelik her türlü kirli savaş yöntemini kullandıklarını vurguladı. Temsilci şöyle devam etti: “Gözaltında kayıp politikasının bir sonucu olan toplu mezarlar güncelliğini korumaktadır. Toplu mezarlar, dünyanın pek çok ülkesinde faşist darbelerin, soykırımların, ulusal özgürlük mücadelelerinin, emperyalist savaş ve işgallerin yaşandığı dönemlerde uygulanan insanlık dışı bir yöntemdir. İnsanları öldürmekle yetinmeyip onları toplu mezarlara gömmek, yok edileni değersizleştirmenin yanı sıra, yapılan katliamı ve katilleri de gizlemenin bir yöntemi olarak kullanılmaktadır... Son yıllarda dünyanın bir çok ülkesinde açığa çıkarılan toplu mezarlar, bu yöntemin ne kadar yaygınca kullanıldığını göstermektedir”. Gözaltında kaybederek, toplu mezarlara gömmek büyük bir insanlık suçudur diyen temsilci, tüm toplu mezarların açılması ve sorumluların cezalandırılması için mücadelenin yükseltilmesi gerektiğini vurguladı. Barcelona taraftarlarından destek Bu arada UEFA kupa maçı için Londra’da bulunan Barcelona futbol takımı taraftarlarının aynı yerde maç öncesi gerçekleştirdiği gösteride bir grup taraftar ICAD etkinliğiyle dayanışmada bulundu. ICAD bildirilerini okuyarak, kendi aralarında yaygınlaştıran taraftarlar daha sonra alanda açtıkları “Katolanya İspanya değildir” pankartı ile ilgi çekti. “Kayıplara Son”, “Toplu Mezarlar Açılsın”, “İnsan Hakları İhlallerine Son” sloganlarının atıldığı etkinlikte, ayrıca İspanyolca kısa bir konuşma yapıldı. http://www.atilim.org/haberler/2011/05/30/Londra_da_toplu_mezarlar_acilsin_talebi_yukseldi.html

The first meeting of the Saturday Mothers was 16 years ago

29 May 2011


The relatives of the disappeared people of Turkey met in Istanbul for the first time 16 years ago

Sixteen years ago, on 28 May 1995, a group of mostly women from different age groups met in Galatasaray Square, in the central Taksim area of Istanbul and sat down in front of the Galatasaray School. They were holding pictures of mostly men, from different age groups. On the picture the name of the man and a word which was to become known also to foreigners, kayip, disappeared. The Saturday Mothers, as they then called themselves because of their meeting in Galatasaray (and later in many other squares) square every Saturday, started their weekly vigil 16 years ago. They have been harassed, attacked, injured, beaten, arrested. And yet they are in the squares every Saturday to claim justice for their disappeared relatives.

Last Saturday Maside Ocak, sister of Hasan Ocak (who disappeared in 1995) spoke of the silent cry the relatives of the disappeared have raised from the Saturday Squares for 16 years.

Ocak, remarking that they were 20 persons when they first went to the Saturday Square, said that: “We have not found our disappeared family members but we have made ourselves known, we have imposed our presence and existence to those not recognizing us. We continued our act against those who accused us, called us terrorists 16 years ago. We couldn’t take the offenders to court but we stopped disappearances under detention. Our struggle will continue until the responsible are brought to book. Three generations are looking for their disappeared relatives here. We will not desist from our struggle even if it continues along 10 generations.”

Hanife Yıldız, whose son disappeared under detention in 1996, began her speech by remembering her husband who lost his life searching for the murderers of his son. She said: "Those who give all kinds of promises at election meetings haven’t given our disappeared relatives to us. They spoke about an initiative policy but they introduced crazy projects. They didn’t find the disappeared. Those who disappeared our relatives know where they are now, not us.”

Referring to the attacks on students in Dolmabahce, Hanife Yıldız spoke as follows: “Will they attack us in the same way when we stage a sit-in-act there? I want nothing except from my son who was sacrificed to them. Do you know what it means for a family not to know the burial place of their child? I am calling on to the people with good conscience, not to the state authorities. Let’s move together and resist against this system.”

Hasan Ocak was a political activist.

He had participated in the rebellion in the district of Gazi (Istanbul) in 1995. It was after this uprising, on 21st of March, that Hasan was kidnapped by political police. Five days later, after being severely tortured, he was murdered by being strangled with a wire. He joined the list of people who went missing while in custody. As a result of a mighty struggle that was led by his friends, comrades and family and by the relatives of other people missing in custody, Hasan’s body was recovered on 19th of May 1995.



NUCAN CUDI - BERNA OZGENCIL - ANF / ISTANBUL

ANF NEWS AGENCY

Kayıplar için Avrupa'da eylemler

ULM/NÜRNBERG/ZÜRİH (28.05.2011)- 17-31 Mayıs Kayıplar Haftası nedeniyle Almanya ve İsviçre'nin çeşitli kentlerinde konuyla ilgili standlar açıldı.

Nürnberg’teki Lorenzkirche Meydanı'nda düzenlenen etkinlikte “Kayıplara son” yazılı pankartın açıldı.

Çeşitli ülkelerden kayıp fotoğraflarından oluşan serginin açıldığı etkinlikte ICAD Uluslararası Bürosu’nun Kayıplar Haftası dolayısıyla çıkardığı bülten dağıtıldı. Eyleme, ATİK üyeleri de katıldı.

ICAD Almanya Seksiyonu ise Ulm kentinde "Toplu mezarlar açılsın, sorumlular cezalandırılsın" başlığıyla, şehir merkezinde sokak standı açtı.

İsviçre'nin Zürih kentindeki Stauffacher'de de standı açıldı. Kayıpların fotoğraflarından oluşan serginin açıldığı standa toplu mezarların açılması ve kayıpların sorumlularının yargılanması talep edildi.

http://www.aveg.org/index.php?option=com_content&view=article&id=761:kayplar-icin-avrupada-eylemler&catid=1:son-haberler&Itemid=46

17 yıldır başka kayıplar olmasın diye...

İSTANBUL (28.05.2011)- Kaybettikleri bir eşyaları değil, en kıymetlileri, sevdikleri. Bu sebeptendir hiç yorulmadılar aynı meydanda beklemekten, kayıplarının akıbetini sormaktan. 17 yılda hiç tükenmedi bekleme istekleri, mücadele azimleri, öfkeleri... Kayıp yakınları, 17. yıla giren bekleyişlerine vicdan sahibi herkesi çağırıyor. Bir bekleyiş onlarınki... Üç kuşağın bekleyişi, arayışı, özlemi, mücadele azmi. Anneler, babalar çocuklarını ararken aramızdan ayrıldılar, çocuklar göremedikleri babalarının izini sürdüler, torunlar dedelerini o meydandaki fotoğraflardan tanıdılar. Ocak ailesinin 27 Mayıs 1995'de "Sağ aldınız sağ istiyoruz" diyerek Galatasaray Meydanı'nda buluşmasından bu yana, tam 17 yıldır sessiz bir çığlık dolanıyor o meydanda. Kayıp yakınları bugün yine saat 12.00'da Galatasaray Meydanı'nda olacaklar. 1995'ten bu yana o meydanı kendine mesken eyleyenlere ilk eylemi ve kayıplar mücadelesini sorduk. Ocak: Devlet suç üstü yakalanmıştı Mücadelenin mimarlarından Ocak ailesinin bir bireyi olan Hüseyin Ocak, Cumartesi eylemlerinin serüvenini şöyle anlattı: "Hasan'ın mücadelesini yürütürken, 55 gün sonra Hasan'a ulaştık. Diğer kayıplardan daha farklı bir mücadele gelişti. Birçok çevre bunu sahiplendi. Özelikle Hasan'ın arkadaşları bizi yalnız bırakmadılar. Bu mücadele hem Türkiye'de hem de uluslararası kamuoyunda yankı uyandırdı. Devlet suç üstü yakalanmıştı. Bunu daha ileriye taşımak, hesap sormak gerekiyordu. Biz Hasan'ın mücadelesine başlarken 'Sağ aldınız sağ istiyoruz' dedik ama maalesef sağ alamadık. İşkence edilmiş, parçalanmış bedenini alabildik. 'Bu son olsun diye' Başka aileler bu sonuca ulaşmasın diye bir mücadele gelişti ve Hasan'ın bulunmasından sonra İHD yöneticileri, Hasan'ın yoldaşları, aydınlar, sanatçılar yaklaşık 30 kişiden oluşan bir gurup 27 Mayıs 1995'de eyleme başladık. Sesimizi duyuralım, kayıplar olmasın, kaybedilenlerin akıbeti açıklansın ve sorumlular yargılansın talepleriyle oturmuştuk. O gerçekten ses getirdi. Rıdvan Karakoç'un da bulunmasıyla beraber daha büyük bir ivme kazandı. Kayıplar durdu Anneler çok büyük eziyetler çekti. 600'e yakın insan gözaltına alındı, anneler otobüslere bindirilip biber gazı sıkılıyordu, saçlarından tutup yerlerde sürükleniyorlardı. 30 hafta boyunca gözaltılar, küfürler, yerde sürüklemeler... Annelerimizin çoğu yaşlıydı, artık tahammül edilemeyecek duruma gelmişti. Bundan dolayı 200. haftada ara vermek durumunda kaldık. Ama Galatasaray eylemi Türkiye'de en uzun soluklu sivil itaatsizlik eylemiydi. 1995'de başladığımızda bir yılda 250 kişi kaybediliyordu, İHD'nin raporlarına göre. 1999 yılında bırakmak zorunda kaldığımızda bu sayı 9'a düşmüştü. Geldiğimiz noktada gözaltında kayıplar yok ama failleri yargılatamadık. Kaybolanların akıbetini bulamadık. Toplu mezarlar çıkmasına rağmen sorumluları hala hesap vermiyor. Mevcut yasalar geçmişle yüzleşme boyutunda değil." 'Mücadele bir taş olsun' Genç yaşta kardeşini kaybeden Hüsniye Ocak ilk eylemdeki duygularını şöyle anlattı: "O anki duygu çok farklıydı çünkü gencecik bir bedenimizi toprağa vermiştik. İşkence edilmiş, tel ile boğularak, birçok kemiği kırıldıktan sonra öldürülmüş bir bedeni toprağa vermiştik. Bu son olsun diyorduk. İlk eylemi de bu bilinçle yaptık. Aile olarak Hasan'ı belli bir aşamadan sonra bulamayınca şöyle bir yol izlemiştik; bu bir taş olsun bu mücadele. Hasan bir taş olsun, mücadele bunun üzerinden yükselsin. Bu konuda gerçekten Hasan'ın dostları, arkadaşları da bizi yalnız bırakmadılar." Karakoç: Acı her şeyi göze almamızı sağladı Kayıplar bakımından bir diğer simge isim olan Rıdvan Karakoç'un kardeşi Hasan Karakoç da 17 yıldır mücadeleyi sürdürüyor. Karakoç, "O dönem adeta yangın yeriydi" diye tanımladığı süreci şu sözlerle anlattı: "İnsanlar güpe gündüz gözaltına alınıyor, sivil, eli telsizli ya da silahlı kişiler tarafından apar topar alınarak götürülüyorlardı. Onlardan haber almak mümkün olmuyordu. O dönemde meydana çıkmak kaybolmaya eşdeğerdi. Her eyleme gittiğimizde geri dönememe korkumuz vardı. Ancak kararlıydık. Kaybedecek bir şeyimiz kalmamıştı, kardeşimizi, ailemizden bir parçayı kaybetmiştik. O duygularla çıkıyorduk meydanlara. Gaz atılmalar, coplanmalar gözaltına alınmaların hepsini yaşıyorduk. Ama kararlıydık. Kendi kaybımız için yapacak bir şeyimiz yoktu ancak bizim yaşadığımız acıyı bir başkası yaşamasın diye bu etkinliğe çıktık. Acımız her şeyi göze almamızı sağladı." Tosun: Hesap sorulması için... 16 yıl önce eşi kaybedilen Hanım Tosun, çocuklarını Cumartesi Meydanı'nda büyüttüğünü söylüyor: "Cumartesi Anneleri eylemlerine Mayıs ayında başlamıştı. Benim de eşim aynı yıl 19 Ekim'de gözaltına alındı. Kendisinden haber alamadık. Ben de diğer aileler gibi oraya gittim. Bu güne kadar İstanbul'da olduğum sürece karda, yağmurda, güneşte hiçbir şey demeden aralıksız katıldım. O zaman benim 4, 6 ve 9 yaşında çocuğum vardı. O çocukları da orada büyüttüm. Saldırılar oldu, meydana gözaltına alındık, çocuğumun orada tek başına kaldığı günler vardı." "Orada oturup eşimi geri getiremeyeceğimi biliyordum fakat sessiz kalmayı tercih etmedim" diyen Tosun, evde oturup acısıyla baş başa kalmadığı için vicdanının rahat olduğunu dile getiriyor. Tosun, genç bir kadının kaybedilmesini nasıl önlediklerini şöyle anlatıyor: "Biz orada oturmasaydık onlarca, yüzlerce insan kaybolacaktı. Bir genç kadın gelip 'eğer ben hayattaysam bu annelerin sayesindedir' dedi. 'Polis beni gözaltına aldı ve bir polis de bırakın gitsin sonra annesi de o çılgın annelerin arasına katılacak, diyecek kayıptır. Kimsenin sesini duymak istemiyorum' dedi." "Binlerce çocuk babasız kaldı, babalarının mezarlarının nerede olduğunu bilmiyor. Bundan daha acı bir şey olabilir mi? Binlerce kadın dul kaldı, binlerce ana çocuk hasreti çekiyor. Senin en sevdiğin, canından bir parça kayboluyor ve nerede olduğunu bilmiyorsun" diyen Tosun, Arjantin'deki anneler nasıl hesap sorduysa kendilerinin de aynı sonuca ulaşmak istediklerini söylüyor. Yurdatapan: Barış olmazsa yeniden kötü günler yaşanır Cumartesi eylemlerinde sadece kayıp yakınları değil, aydınlar sanatçılar da 17 yıldır hesap sorulmasını istiyor. Şanar Yurdatapan, ilk Cumartesi eylemlerine katılan bir sanatçı ve o günleri çok net hatırlıyor: "İlk günlerde çok ilginç şeylere tanık olduk. Bir defasında tam buluşulan yerde bir otobüs belirdi. Kayıplarınızı arıyorsanız biz yardımcı oluruz diye. Annelerin birkaçı gidip otobüse kayıt bile yaptırmaya başladılar. Bu tamamen bir devlet komplosuydu. Bu ve bunun gibi zamanlarda en hızlı düşünülen bu tür duygularla düşünen insanları kışkırtmak ve üzerlerine saldırtmak tehlikesiydi. Bir defasında bir adam elinde bir bayrak orada bekliyordu. Benim de hakkım yok mu burada oturmaya diyor. Öğrendik ki bir grup hazırlık yapmış o adam kalabalığı tahrik edince orada bir kavga çıkacak ve basında Cumartesi Anneleri denen şeyin bir provokasyon olduğu imajı verilecek. Onlarla uğraşa uğraşa ilerledik. Marşlar çalınıyordu. İnsanları gererek olay çıkartmaya çalışıyorlardı. O gün onları inkar eden devlet bugün başka şeyleri inkar ediyor. Bugün yeni yalanlar söylenmeye devam ediliyor. Savaş durumu düşürülmedikçe kalıcı bir barışa evrilmedikçe bu süreç korkarım benzer kötü günler yaşayabiliriz." Av. Yoleri: Hasan Ocak kampanyası mücadelenin ateşini yaktı ICAD avukatlarından Gülseren Yoleri, Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak'ın mezarlarının bulunmasının kayıplar mücadelesinin ateşini yaktığı görüşünde: "Gözaltında kayıplara karşı mücadele Türkiye'de '90'lı yılların başında hız kazanmaya başladı. Daha önce de vardı tabi ki insanlar kayıplarını bulabilmek için çaba harcıyordu ama bu çok görünür ve sistemli bir mücadele biçiminde değildi. Bu yıllarda hatırladığım Hasan Gülünay ve Hüseyin Toraman'la ilgili kampanyalarla bilinir oldu gözaltında kayıplar olgusu. Arkasından Hasan Ocak'ın kaybedilmesi, mücadeleyi bugüne taşıyan ateşi yaktı. Rıdvan Karakoç ve Hasan Ocak'ın mezarlarının bulunması, diğer kayıp ailelerindeki umutsuzluğu kırdı, mücadele azmi yarattı ve bir araya getirdi. Zaten Cumartesi Anneleri'nin oturma eylemleri ondan sonra organize edildi. Aileler birken 2, 2 iken 5 oldu ve hikayeler çoğaldı. Bu yan yana geliş hukuksal girişimleri de teşvik etti." Av. Yoleri, bugüne kadar kayıp olayında sorumluların açığa çıkarılmadığını belirterek, kaybedenlerin hala devlet tarafından korunduğunu söylüyor.(Dicle Müftüoğlu/ETHA)

10 kuşak geçse de mücadele devam edecek

İSTANBUL (28.05.2011)- Cumartesi Anneleri'nin Galatasaray Meydanı'nda başlattıkları eylem 16 yılını doldurdu. Kayıpların bulunması, faillerin yargılanmasını isteyen kayıp yakınları, 16 yıl değil 100 yıl geçse de bu meydanda olacaklarını bir kez daha duyurdular. Cumartesi Anneleri'ni ilk kez 27 Mayıs 1995'te ağırlayan Galatasaray Meydanı, bugün 17. yılında, bir kez daha "Kayıplar bulunsun, failler yargılansın" talebine ev sahipliği yaptı. Kayıp yakınlarını, 322. haftada İstanbul Milletvekili Adayı Sabahat Tuncel, oyuncu Nur Sürer, sanatçı Şanar Yurdatapan yalnız bırakmadı. İlk eylemden bugüne... Hasan Ocak'ın kardeşi Maside Ocak, 16 yıldır Cumartesi Meydanı'ndan yükselttikleri sessiz çığlığı anlattı. Cumartesi Meydanı'na ilk olarak 20 kişiyle çıktıklarını belirten Ocak, şöyle konuştu: "16 yıl sonra belki kayıplarımızı bulamadık ama bizi tanımayanlara kendimizi tanıttık. 16 yıl önce bizi suçlayanlara, bize terörist diyenlere, bizi tanımayanlara karşı sürdürdük eylemimizi. Failleri yargılatamadık belki ama gözaltında kayıpları durdurduk. Mücadelemiz sorumlular cezalandırılana kadar sürecektir. Üç kuşak buruda kayıplarını arıyor. 10 kuşak geçse de mücadelemizden vazgeçmeyeceğiz." Baba Ocak anıldı 1996 yılında gözaltında kaybedilen Murat Yıldız'ın annesi Hanife Yıldız, oğlunun katillerini ararken hayatını kaybeden baba Ocak'ı anarak konuşmasına başladı. Yıldız, "Seçim meydanlarında her türlü vaadi verenler, bizim kayıplarımızı bize vermedi. Açılım açılım dediler, ortaya çılgın projeler çıkardılar. Bizim kayıplarımızı bulamadılar. Biz nereden bilelim nerede olduklarını. Kayıplarımızın yerini kaybedenler biliyor" dedi. Dolmabahçe'de öğrencilere yapılan saldırılara da değinen Hanife Yıldız, "Biz orada oturma eylemine gittiğimizde bize de öyle mi saldıracaklar" dedi. Kendi eliyle oğlunu karakola teslim ettiğini söyleyen Hanife Yıldız, "Ben hiçbir şey istemiyorum. Verdiğimi geri istiyorum. Tek oğlumu verdim. Bir insanın evladına ne olduğunu, mezarını bilememesinin ne olduğunu biliyor musunuz?" diye sordu. Yıldız, devlet yetkililerine seslenmekten vazgeçtiğini söyledi, "Ben vicdan sahibi insanlara sesleniyorum. Gelin birlikte hareket edelim. Bu düzene karşı duralım" dedi. Adalet sarayları varsa Rıdvan Karakoç'un kardeşi Hasan Karakoç, yapılan adalet saraylarına değindi ve "Adalet varsa kayıpların sorumluları yargılansın, adalet varsa önce Tansu çiller, Mehmet Ağar, Hayri Kozakçıoğlu yargılasın" dedi. Karakoç, şöyle devam etti: "Biz bu meydanda ekmek istemiyoruz, para istemiyoruz. Kayıplarımızı istiyoruz. Birkaç kayıptan söz etmiyoruz, 5 bin kayıp var." 'Ağabeyim üniversiteliydi, insandı' Umut Bahçeci, "17-31 Mayıs Gözaltında kayıplar Haftası dolayısıyla Gayrettepe Emniyet Müdürlüğüne gittik. Burasının müze olmasını istedik. Bir değil iki değil, binlerce kayıp var. Tesadüf olabilir mi?" diye sordu. Kayıpların suçlu olduğu imajı yaratılmak istendiğini söyleyen Bahçeci, "Ağabeyim üniversite öğrencisiydi, yazardı, çizerdi. Dev-Genç'liydi. Her şeyden önce insandı" dedi. 'Bağımsız komisyon şart' Kadriye Ceylan, Meclis İnsan Haklarını Araştırma Komisyonu'nun oğlu Tolga Baykal Ceylan hakkında verdiği karara ilişkin konuşma yaptı. Komisyon Başkanı Zafer Üskül'ü ciddiyete davet eden Ceylan, kayıplar sorununun ancak bağımsız bir komisyon ile çözülebileceğini dile getirdi. 1995'ten bugüne İHD İstanbul Şubesi Kayıplar Komisyonu adına açıklamayı okuyan Nimet Tanrıkulu, Cumartesi eylemlerinin 16 yıllık hikayesini anlattı. Cumartesi eylemlerine ilk günlerden itibaren katılan Tanrıkulu, ilk oturma eyleminin 27 Mayıs 1995 Cumartesi günü saat 12.00'de "kayıpların akıbeti açıklansın, sorumluları yargılansın, bir daha hiç kimse gözaltında kaybedilmesin" şiarıyla yapıldığını hatırlattı. Cumartesi Anneleri'nin kayıplarını ararken devlet güçleri tarafından baskılara uğradığını hatırlatan Tanrıkulu, şöyle konuştu: "Bedenlerine, acılarına, hatıralarına saldırıldı. Yılmadılar, vazgeçmediler, baş eğmediler. Amaçları başından sonuna kadar aynı kaldı. 'Kayıpların akıbeti açıklansın, sorumluları yargılansın'. İnsan Hakları Derneği olarak insan hakları ihlallerinin en ağır biçimi olan gözaltında kayıp olaylarının her an takipçisi olduk." 16 yıllık mücadelenin kazandırdıkları Tanrıkulu, 16 yıllık mücadele sonucunda devlet katında tanındıklarını dile getirdi, diğer kazanımları sıraladı: "Toplu mezarlar, asit kuyuları uzun erimli bir mücadele sonucunda ortaya çıktı. Resmi ağızlardan gelen itiraflar bizi doğruladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, sonunda Cumartesi Anneleriyle görüşmek zorunda kaldı. Mecliste kayıpları araştırmak için alt komisyon kuruldu. Devlet 31 yıldır 'firar etti' dediği Cemil Kırbayır'ı 'biz öldürdük' itirafını yaptı." "Mücadelemizde önemli kazanımlar elde etsek de kayıpların akıbeti hala meçhul" diyen Tanrıkulu, hükümetler değişse de devlet politikasının değişmediğine dikkat çekti. Beni bul anne Eylemde, 31 Mayıs Salı Günü "Beni Bul Anne" etkinliği düzenleneceği de duyuruldu. Etkinlikte, Cumartesi Anneleri saat 18.00'da Taksim'de buluşarak Galatasaray Meydanı'na yürüyecek. Bu kez meydanda kayıp yakınları değil, kaybedilenlerin fotoğrafları olacak. http://www.atilim.org/haberler/2011/05/28/10_kusak_gecse_de_mucadele_devam_edecek_.html

'Kayıp davaları zaman aşımına uğruyor'

ANF

15:01 / 28 Mayıs 2011

AMED - İHD Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları tarafından her hafta düzenlenen oturma eyleminde konuşan İHD MYK Üyesi ve Diyarbakır Şube Yöneticisi Av. Serdar Çelebi, 120 haftadır devam eden oturma eylemlerinin hala devlet mekanizmaları tarafından görülmediğini belirterek, 1991 yılı öncesi gerçekleştirilen bütün faili meçhul cinayetler ve kayıp davalarının zaman aşımına uğrayacağını söyledi.

Diyarbakır'da İHD ve kayıp yakınlarının "Kayıplar bulunsun, failler yargılansın" sloganıyla her hafta düzenlediği oturma eylemi, 120. haftasında Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde gerçekleştirildi. Oturma eylemine, Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu Diyarbakır Bağımsız Milletvekili Adayı Nursel Aydoğan ile İHD yönetici ve üyeleri, MEYADER, Barış Anneleri İnisiyatifi ve KESK'e bağlı sendikaların temsilcileri ve kayıp yakınları katıldı. Kayıplar Haftası'na denk gelen oturma eyleminde kayıp yakınları, kaybedilenlerin fotoğraflarıyla alandaki yerlerini aldı. Oturma eylemi öncesinde 1996 yılında Silopi'de kaybedilen Hacı Öztunç'un kaybediliş hikayesi okundu.

Oturma eylemi öncesinde, konuşan İHD MYK Üyesi ve Diyarbakır Şube Yöneticisi Av. Serdar Çelebi, 120 haftadır devam eden oturma eylemlerinin hala devlet mekanizmaları tarafından görülmediğini belirtti. 1991 yılı öncesinde gerçekleştirilen bütün faili meçhul ve kayıp davalarının zaman aşımına uğradığına dikkat çeken Çelebi, Vedat Aydın davasının bunun en bariz örneği olduğunu dile getirdi. Çelebi, "Burada şu anda bizleri görüntüye alan basın mensuplarının dışında, devlet ajanları da var. Burada devlet ajanları mevcut iken nasıl olurda devlet yıllardır yükselen sesi duymaz?" diye sordu.

Çelebi'nin ardından konuşan İHD Kayıp Komisyonu Üyesi Necibe Güneş Perinçek ise, "Yurtdışından bizlere, 'gelin bunlar için Paris'te oturma eylemi yapalım' diyorlar. Ancak özellikle bölgede yaşanan sorunlar için buradan çözüm çıkabilir ve buradan çözüm gücü geliştirilebilir" dedi. Korucubaşı Hacı Öztunç'un Güçlükonak Katliamı ile ilgili konuşmak istemesinden kaynaklı olarak kaybedildiğini vurgulayan Perinçek, Öztunç'un JİTEM elemanları tarafından sorgulandıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamadığını hatırlattı. Konuşmaların ardından kayıp yakınları 5 dakika oturma eylemi yaptı.

ANF NEWS AGENCY

Gözaltinda Kayiplar Bülteni ( KAYIPLARIN SESI ) Cikti !‏

İÇİNDEKİLER

• 6. Uluslararası

Gözaltında Kayıplar

Kurultayı Başarıyla

Gerçekleştirildi

• 6. Uluslararası

Gözaltında Kayıplar

Kurultayı Sonuç

Bildirgesi

• Kurultaydan Kayıp

Öyküleri

• Dünyada Toplu

Mezar Vahşeti

• Sri Lanka’da Devlet

Vahşeti Devam

Ediyor

• Meksika: Javier

Martinez Robles ve

Profesor Gerardo

Vera Orcino

Nerede?

• Türkiye: Hasan

Ocak’ın Katilleri için

Suç Duyurusu

• 17-31 Mayıs

Kayıplar Haftasında

Mücadeleyi

Yükseltelim

Ortadoğu ve Kuzey Afrika Halkları

Yol Gösteriyor

Tek amaçları Libya’nın yeraltı

kaynaklarına ve coğrafik öneminden

dolayı ülkenin kontrolünü ellerine

geçirmek olan ABD, İngiltere, Fransa ve

İtalya gibi emperyalist ülkeler kuzu

postuna bürünmüş kurt misali daha yakın

zamana kadar Kaddafi rejimi ile yaptıkları

görüşme ve antlaşmaları inkar ediyor.

Daha düne kadar Avrupa’ya göçmen

akışını engellemek için AB’nin Libya’da

oluşturduğu ve yüzlerce göçmenin

gözaltında kaybedildiği göçmen

kamplarına jandarmalık yapan Kaddafi

diktatörü, bugün ikiyüzlü bir şekilde baş

düşman ilan ediliyor.

Ama nafile! Ok yaydan çıktı artık.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika halkları kendi

kaderlerini kendi ellerine almak istiyor

artık. Tüm bu kan ve barutun içerisinde

güzel günler bekliyor bölge halklarını.

Şimdi dünyanın geri kalan halklarına

düşen bölge halkının kendi despot

rejimlerine karşı geliştirdiği mücadeleyle

uluslararası dayanışmayı yükseltmek;

emperyalist müdahaleyi ve oyunları

açığa çıkartarak lanetlemek ve

durdurmak için sokağa çıkmak.

voice of the

April-May-June 2011 No: 1

Yaklaşık yarım yüzyıldır süren baskı ve

zulme; açlığa, her türlü insan hakları

ihlallerine, emperyalizm işbirlikçisi

despotik yönetimlere karşı Ortadoğu ve

Kuzey Afrika halkları başkaldırdı.

Tunus’ta bir işçinin kendisini yakmasıyla

başlayan ayaklanmalar, aynı ülkede Bin

Ali ve Mısır’da Mübarek rejimini alaşağı

ederken, Yemen, Suudi Arabistan, Katar,

Ürdün, Suriye, Libya ve Fas gibi

ülkelerde kitleşerek sürüyor.

Ayaklanmalar binlerce insanın gözaltına

alınmasına, tutuklanmasına, ağır

işkencelerden geçirilmesine,

yüzlercesinin katledilmesine ve

birçoklarının da gözaltında

kaybedilmesine rağmen yeni ve daha iyi

bir yaşamın muştulayıcısı olmaya devam

ediyor.

Tamamıyla emperyalistlerin satranç

oyununa dönüşmüş olan BM’nin sivilleri

korumak bahanesiyle almış olduğu karar

doğrultusunda Libya’ya askeri

müdahalede bulunan emperyalist güçler

ve bölgedeki işbirlikçileri,

gerçekleştirdikleri bombalamalarla sivil,

çoluk çocuk da dahil birçok insanı

katletmeye devam ediyor.

Quarterly Bulletin

KAYIPLARIN SESİ

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı

Başarıyla Gerçekleştirildi

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

2

ICAD’ın mücadelesi içinde özel bir öneme sahip

olan, kayıp yakınlarını, insan hakları

savunucularını ve bu soruna duyarlı kişi ve

kurumları bir araya getirerek, gözaltında kayıplar

sorunu ve bu soruna karşı mücadeleyi tartıştırmak

ve mücadele deneyimlerini paylaşmak amacıyla

gerçekleştirdiği uluslararası kurultaylardan 6.sı

Londra´ da başarıyla tamamlandı.

9-12 Aralık 2010 tarihlerinde “Savaşlar, Ulusal

Hareketler ve Kayıplar” başlıkları altında toplanan

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı’na

27 değişik ülke ve ulustan toplam 123 delege

katıldı. Katılımcı delegelerin birçoğu ilk defa

böylesi bir kurultayda yer aldı. Kurultaya katılmak

isteyen, ancak bir kısmı İngiliz devletinin vize

engeline takılan ve bir kısmı da maddi

olanaksızlıklardan dolayı katılamayan delegeler

de oldu.

Kurultay, ICAD’ın genel perspektifi ve pratiğinde

olduğu gibi, merkezinde gözaltında kayıplar olsa

da bir bütün olarak insan hakları ihlallerini ve

sorunlarını gündeme taşıdı, tartıştı. İnsan hakları

ihlallerine ve gözaltında kayıplara karşı farklı

ülkelerde yaşanan mücadele deneyimlerini

paylaştı.

3 gün boyunca süren kurultay, basın açıklaması,

miting, yürüyüş gibi sokak eylemleriyle, genel

oturumlar ve sorunların derinlemesine tartışıldığı

çalışma gruplarıyla, film gösterimleriyle iç içe ve

kurultay salonuna asılan kayıpların bakışları

altında yapıldı.

Kurultay, değişik ülkelerden bir araya gelen kayıp

yakınlarının doğrudan anlatımlarıyla, birçok

ülkede gözaltında kaybetme politikasının halen

devam ettiğini ve bu ülkelerde gözaltında

kayıpların durdurulması için uluslararası alanda

mücadelenin geliştirilmesinin aciliyetini ortaya

koyarken, gözaltında kaybetme saldırısının

nispeten geriletildiği ülkelerde ise, kayıpların

akıbetlerinin ortaya çıkarılması ve sorumlulardan

hesap sorulması görevimizin olduğunu tüm

katılımcılara bir kez daha hatırlattı.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı’nın

özgün bir yanı ise 10-17 Aralık İnsan Hakları

Haftasında gerçekleştirilmiş olması ve belirlediği

gündemler oldu. Her yıl insan hakları haftası

dolayısıyla dünyada insan hakları üzerine çokça

konuşulmaktadır. Özellikle egemen sınıfların

temsilcileri insan hakları, demokrasi, özgürlük

üzerine çokça konuşmaktalar. Ancak sadece bu

kurultayda ortaya konan insan hakları ihlallerinin

boyutu bile, burjuvazinin soruna yaklaşımdaki

ikiyüzlülüğünü ortaya koydu. Avrupa´dan

Amerika´ya, Afrika´dan Asya´ya kadar bütün

kıtalarda, dünyanın dört bir yanında insan

haklarının ayaklar altında, namluların ucunda

olduğu görüldü.

Kurultayın ele aldığı konular bakımından ise,

başta Irak´ta olmak üzere savaşların yaşandığı

bölgelerde gözaltında kaybedilen, yargısız bir

şekilde infaz edilen, işkence ile öldürülen

insanların sayısının ve yapılan vahşi

uygulamaların kamuoyuna yeterince yansımadığı

ortaya çıktı. Yine kendi kaderini tayin etmek

isteyen ulusların yürüttüğü ulusal mücadeleye

karşı sömürgeci, işgalci güçlerin emperyalist

devletlerin desteğiyle gerçekleştirdikleri katliamlar,

Tamillere olduğu gibi, ancak vahşetle ifade

edilebilecek boyutta. Yine Balucistan’da olduğu

gibi, dünyada fazla bilinmeyen birçok ülkede

binlerce insanı gözaltında kaybedildiğini gösterdi.

Duygusal yoğunlukların, acıların, öfkelerin de

doğal olarak yaşandığı, ama aynı zamanda

umutların ve mücadele kararlılıklarının tazelendiği

kurultayda sıkça vurgulanan ve kurultay sonuç

bildirgesine de geçen bir nokta ise, gözaltında

kayıplara karşı mücadele yürüten kayıp yakınları,

insan hakları örgütleri ve kurultay katılımcıları

arasında daha güçlü bir iletişim ve bağlantının

kurulması, gözaltında kayıplara karşı mücadelenin

ortaklaşarak büyütülmesinin önemi oldu.

ICAD, önemli oranda çeviri işini de kapsayan

kurultaya sunulan bilgi ve belgelerin derlenmesi

ve kamuoyuna yayınlanması görevini yakın

zamanda sonuçlandıracaktır.

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

3

9-12 Aralık 2010 tarihlerinde Londra’da

“Savaşlar, Ulusal Hareketler ve Kayıplar”

başlıkları altında toplanan 6. Uluslararası

Gözaltında Kayıplar Kurultayı’na Balucistan,

Tamil Ealam, Srilanka, Filipinler, Penjap,

Kaşmir, Nepal, Hindistan, Kuzey Kürdistan,

Türkiye, Meksika, Arjantin, Şili, Kolombiya,

ABD, Etiyopya, Fas, Bask, İsviçre, İtalya,

Fransa, Almanya, Hollanda, Belçika, Norveç,

İngiltere ve İrlanda olmak üzere farklı

kıtalardan 27 değişik ülke ve ulustan

aralarında kayıp yakınlarının da bulunduğu

123 delege katıldı.

Katılımcılar kurultay boyunca, yaşadıkları

baskıları, saldırıları, kayıpları; toplamında

yaşadıkları acıları ve bunlara karşı mücadele

deneyimlerini paylaştı. Gelecek döneme ilişkin

gözaltında kayıplara ve insan hakları

ihlallerine karşı mücadeleyi ortaklaşa nasıl

geliştirebileceklerini tartıştılar.

Irak ve Afganistan gibi emperyalist savaş ve

işgale maruz kalmış ülkelerde yaşanan

kaybedilme ve insan hakları ihlallerinin

insanlık adına acı verici boyutlarını ortaya

koyan; yalnızlaştırılmış ulusal hareketlerin

sahiplenilmesinin, kendilerini ifade etmelerinin,

bir birini insan hakları ihlalleri ve kayıplar

üzerinden tanımalarının platformu olan ve

insan hakları ihlallerine ve kayıplara karşı

mücadelenin ortaklaşarak büyütülmesini

kararlaştıran 6. Uluslararası Gözaltında

Kayıplar Kurultayı şu sonuçlara ulaşmıştır:

Emperyalist devletlerin 1990’larda başlattıkları

ve “Yeni Dünya Düzeni“ olarak

isimlendirdikleri yeni sürecin ana yönelimi,

yeni serbestlik olarak ifade edilen sermayenin

serbest dolaşımının önündeki tüm engellerin

kaldırılırken, diğer yandan işçi ve emekçilere,

ezilen halkların haklarına ise saldırıların

artmasıydı.

Dünyanın en önemli stratejik alanlarının

yeniden paylaşılması, bu alanların emperyalist

sermayeye açılmasını da içeren bu süreçte,

emperyalistler 21. yüzyıla Afganistan ve Irak

işgalleri ile girdiler.

Savaş ve işgaller, açıktır ki başta yaşam hakkı

olmak üzere insan haklarının ihlal edilmesini

ve sayıları büyük rakamlara ulaşan kayıpları

beraberinde getirmektedir. Bugün tüm diğer

insan hakları ihlallerinin yanı sıra 100 binlerce

kişinin kayıp olduğu Irak ve Afganistan, bu

gerçeğin açık bir ifadesidir. 6. Uluslararası

Gözaltında Kayıplar Kurultayı bu nedenle,

Afganistan ve Irak işgalini kınar; işgallerin bir

an önce son bulmasını, bu işgaller sırasında

gerçekleştirilen insan hakları ihlallerinin ve

kayıpların hesabının verilmesini ister,

emperyalist işgal ve savaşlara karşı verilen

mücadelenin tarafı olduğunu ilan eder.

Sömürgecilik, başka ulusların/toplulukların en

temel ulusal/toplumsal haklarının ihlal

edilmesinin de adıdır. 21. yüzyılın ilk

çeyreğinde dünyanın pek çok yerinde hala

sömürgeci ilişkiler sürmekte, ulusların devlet

kurma dahil en temel hakları verilmemekte,

hak talepleri ise kanla bastırılmaktadır. Tamil,

Balucistan, Kürdistan, Batı Sahra, Filistin,

demokrasinin beşiği olarak bilinen Avrupa

ülkelerinde Kuzey İrlanda, Bask ülkesi, vb.

bunlar arasında sayılabilir.

Latin Amerika’nın pek çok ülkesinde yerli

halkların, Afrika’da Oromo ve Berberi

halklarının sorunlarını, karşı karşıya kaldıkları

baskı ve zulmü bu çerçevede ele almak

gerekir.

Emperyalistler, kendilerine karşı direnecek

hiçbir kuvvetin olmamasını amaçladıkları bir

sistemin adı olan “Yeni Dünya Düzeni“

saldırılarından en çok payı, ulusal kurtuluş

mücadelesi veren ezilen sömürge ulusların

halkları almaktadır. Kuzey Kürdistan’da,

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı

“Savaşlar Ulusal Hareketler ve Kayıplar”

SONUÇ BİLDİRGESİ

Baluchistan’da Tamil Ealam’da Batı Sahra’da,

Latin Amerika’da ve değişik yerlerde

katliamlar, sürgünler ve sayıları binlerle ifade

edilen gözaltında kayıplar devreye girmiştir. 6.

Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

2009 yılında Tamil halkına karşı

gerçekleştirilen katliamı kınar, Tamil halkının

acılarının ve mücadelesinin yanında olduğunu

ilan eder. Afganistan, İran ve Pakistan

tarafından işgal edilmiş Baluci halkının,

Kaşmir halkının, Penjap halkının, Kürt

halkının, Filistin, Bask, İrlanda, Latin Amerika

yerli halklarının haklı mücadelelerinin yanında

olduğunu ilan eder.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı,

ezilen ulusların sömürgeciliğe karşı direnmesi,

başta ayrı devlet kurma hakkı dahil, dil, kültür

gibi temel ulusal hakları için hangi yol ve

yöntemle olursa olsun verdiği mücadeleyi, o

ulusun kendi kaderini tayin hakkının bir ifadesi

olan meşru mücadele olarak görür. Başka

ulusları ezen devletlerin işçi ve emekçilerini,

dünya halklarını, demokratik kitle örgütlerini,

insan hakları örgütlerini, ezilen sömürge

ulusların verdiği bu meşru ulusal kurtuluş

mücadelelerini tanımaya ve sahiplenmeye

çağırır.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı,

emperyalist devletlerin direnen ulusal

hareketlerin örgütlerini “terör örgütü”

nitelemesi ile yasaklanmasını, sömürgeci

devletlere verilen açık destek olarak görür ve

“terör örgütleri listesi”, “kara liste” politikalarına

karşı verilen mücadeleyi destekler.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

demokrasinin beşiği diye tanımlanan

Avrupa’da, emperyalist savaş ve işgallerin,

ulusal kurtuluş mücadelesine yönelik

saldırıların sonucu olarak gelmiş mülteci ve

göçmenlerin demokratik hak ve özgürlüklerine

yönelik saldırıların artarak devam ettiği

günümüzde, göçmenlerin karakollarda

yakılmasını, sokaklarda katledilmesini, mülteci

kamplarında adeta esir tutulmasını kınar.

Konferans, Basklı militan Jon Anza'nın

kaybedilerek katledilmesini ve Bask ülkesinin

bağımsızlığına karşı devletlerin yeni kirli savaş

saldırılarını kınar; Jon Anza’nın

katledilmesinde sorumlu olanların hesap

vermelerini ve yargılanmalarını ister.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

sınıf mücadelesini ve ulusal kurtuluş

mücadelesi içinde cezaevlerine atılan tüm

devrimci politik tutsaklarla dayanışma içinde

olduğunu ifade eder.

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

4

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

insan hakları ihlallerinin ve gözaltında

kayıpların en fazla mağdurlarının kadınlar

olduğunu görür ve buradan olarak emperyalist

savaşlarda, ezilen ulusların halklarına karşı

saldırılarda uygulanan kadın bedenine yönelik

her türlü şiddete karşı mücadele içinde

olacağını ilan eder.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

gözaltında kayıp politikasının sonucu olan

toplu mezarların açığa çıkarılması için Kuzey

Kürdistan’da ve Kolombiya’da gündemleşen

mücadeleyi tüm gücüyle destekler. Diğer

kitlesel kayıpların olduğu yerlerde de bu

mücadelenin verilmesini önemser.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

gözaltında kayıplara karşı mücadele yürüten

kayıp yakınları, insan hakları örgütleri ve

kurultay katılımcıları arasında daha güçlü bir

iletişim ve bağlantının kurulmasını, gözaltında

kayıplara karşı mücadelenin ortaklaşarak

büyütülmesini kararlaştırır.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

insan hakları mağdurlarının ve kayıp

yakınlarının Arjantin örneğinde olduğu gibi her

türlü hak-adalet isteği ve arayışlarını saygıyla

karşılarken, insan hakları ihlallerine ve

gözaltında kayıplara karşı mücadelenin fiilimeşru

mücadele hattından başarıya

ulaşacağına inanır.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı,

17-31 Mayıs tarihleri arasındaki Gözaltında

Kayıplara Karşı Uluslararası Mücadele haftası

etkinliklerinin, gözaltına kayıplara karşı

mücadelenin bir kaldıracı olacak şekilde

örgütlenmesini önemser.

6. Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı;

insan hakları ihlallerine ve gözaltında

kayıplara karşı mücadelenin, rapor açıklayıcı

olmaktan ve protestoculuktan çıkarılarak,

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

5

sonuç almayı hedefleyen Arjantin’de Plaza de

Mayo Anneleri, Türkiye’de Cumartesi Anneleri

örneklerinin yaygınlaştırılmasını önemser. Tüm

insan hakları ihlallerinin ve gözaltında

kayıpların son bulması, sorumlularının hesap

vermesi için mücadelenin büyütülmesinin

gerekliliğine inanır ve herkesi bu mücadeleyi

büyütmeye çağırır.

Dilleri, renkleri ayrı ama acıları ve öfkeleri aynı

olan değişik uluslardan kayıp yakınlarının

duygu yüklü buluşmalarına vesile olan 6.

Uluslararası Gözaltında Kayıplar Kurultayı,

insan hakları ihlallerinin ve gözaltında

kayıplara karşı mücadelenin asli unsurları

olarak mücadele yürüten dünyanın her

yerindeki insan hakları savunucularına ve

kayıp yakınlarına en içten sevgi ve selamlarını

iletir.

9-12 Aralık 2010, Londra

Kurultaydan Kayıp Öyküleri

John Anza’nın Kızarkadaşı:

John Anza’yla ilgili konuşmak istiyorum, Anza

kaybedildiğinde, 47 yaşındaydı. Yaşamının 21 yılını

ETA‘ya bağlılık içinde geçirdi. Tümörden dolayı sağlık

sorunu yaşıyordu. 18 Şubat 2009 günü ben tren

istasyonuna götürdüm, 15 Mayıs 2009‘da kaybolduğunu

öğrendik. 21 Mayıs 2009 da ETA‘nın bir bölümü Fransa

ve İspanya’yı onun kaybedilmesinden sorumlu tuttu. Polis

bana geldi ve bir ölü olduğunu bildirdiler. Onun cesedi

olabileceğini belirttiler. 10 ay dan fazla morgda

bekletilmişti.

Raman Alli:

Bütün ailemi kaybettim. Eşim Sri Lanka‘da yaşamını

yetirdi. Oğlum gözaltına alınmıştı ve kendisinden hala

haber alamadık. 12 yıldır İngiltere‘de yaşıyorum, Ailem ve

ben gözaltına alındık, bırakıldıktan sonra sağ

kurtulduğumuz için ülkemizde kaçmaya çalışıyorduk. Bu

süreçte eşim gözaltına alındı, iki oğlum ile birlikte.

2000 yılında gözaltında bırakıldığını öğrendim ve daha

sonra ölüme terk edildiğini öğrendim. Tüm bunları

İngiltere‘deki eşimin yoldaşlarından öğrendim.

Gazeteler bunun bir politik sorun olduğunu kabul etmediler. John Anza’ya işkence edildiğini

söylüyoruz. Avukatlarla birlikte gerçeği arıyoruz. Onun için gerçekleri bilmek istiyoruz.

Oğullarım ve eşim gözaltına alındı. Büyük oğlum, üstüne gaz dökülüp yakılarak kaybedildi. Daha

sonra da küçük oğlumun cezaevine atıldığını öğrendim. 2001 yılında, sadece bir kez haber aldım

kendilerinden. Iki oğlumdan da haber alamadım. ICAD‘dan oğlumun ve eşimin bulunması için

destek istiyorum.

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

6

Concepcion Empeno:

Filipin Üniversitesinde okuyan Karen Empeno’nın annesiyim.

Öğrenci mücadelesinde yer alıyordu ve kaybedildi.

Köylülerin sorunlarını inceliyordu. Bundan dolayı her yeri

dolaşıyordu. 15 üniformalı asker tarafından bir arkadaşıyla

birlikte zorla kaçırıldı. Başka bir köylü de öğrencilere yardım

için gitmesine rağmen o da onlarla kaçırıldı. Kızımı tanıyan

çiftçinin yakınları gördüklerini ve yaşananları paylaştılar.

Onları bağlamışlardı. Onlar ‘bizi götürmeyin’ diye

bağırmışlar. Köylüleri tehdit etmişler. Hiçbir şey

anlatmamalarını istemişler. Daha sonra onları 3 km

uzaklıktaki askeri kampa götürmüşler.

Ben haberi alır almaz hemen harekete geçtim. Her yere gittik. Hastane, morg, askeri bölgelere gittik.

Medyaya mülakatlar verdik. Kaçıranlar üzerinde baskı oluşturacağını düşündük, bırakırlar diye

düşündük. Mahkemeye başvurduk ama reddedildi. Ben bu süreçte aslında bilinçlendim. Basit bir

anne olarak bu mücadelede birçok şey öğrendim. Her yerde konuşmaya başladım. Büyük

yürüyüşlerde, mitinglerde konuştum. Başka mağdur için yürüdüm. Onun bıraktığı yerde devam ettik.

Kızımla gurur duyuyorum.

Nobat Marri:

ICAD’a teşekkür ediyorum. Burada ülkemdeki kayıplara

ilişkin ailem ve tüm diğer kayıplar adına konuşmak istiyorum.

Binlerce kaybolan ve ağlayan halkım için buradayım.

Pakistan Özel Servisinin gerçekleştirdiği operasyonlar

sürüyor. Kardeşim ve 2 Pakistanlı 2000 yılında kaybedildi.

Kayıplar Müşerref rejimi döneminde 4 bine yükseldi. 10 yıldır

kardeşimi görmedim. Neler yaşadıklarını bilmiyorum. Evim bir

kaç defa basıldı. 2 defa öldürülmeye çalışıldım. Bugün

yanınızda bulunuyorsam şanslıyım. Aksi takdirde işkence

altında öldürülecektim. Kardeşimin işkence altında ve kritik

durumda olduğunu belirten bir tanık vardı.

Onu kuzenim hastaneye kaldırdı, ancak daha sonra hastaneden yeniden Pakistan özel servisi

tarafından gözaltına alındı. Şuanda kendisinden haber alamıyoruz. Ölüm oruçlarına, protestolara

rağmen Baluç özgürlük savaşçıları hala serbest değiller. Maalesef uluslararası kamuoyu, BM ve

insan hakları kurumları gözaltında kayıpları göz ardı etmişler. Bunları sadece benim ailem değil

birçok Baluç ailesi yaşıyor. 8 bin Baluç kayıptır. İsimlerini sayamadığım binlercesi hala kayıp.

Özgürlüğü sevenlere bir kaç soru sormak istiyorum. Ailenizden biri kaybolduğunda ne hissederseniz?

Ne yapabilirsiniz? Dayanılmaz bir acıya nasıl katlanırsınız?

Şehriban Erdoğan Tepeli:

ICAD’a teşekkür ediyorum. Benden önce konuşanların

yaşamları gerçekten çok acı ve üzücü. Ben yalnız değilim,

bunu anladım. Maksut’u anlatmak istiyorum. Varto’da doğan

Maksut yoksul bir ailenin çocuğudur. Ben Maksutla devrimci

çalışma içinde tanıştım. Biz 1980’de evlendik, bir ay sonrada

yakalandık.15 gün sorgulandık. İşkence gördük. 4 ay hapiste

kaldıktan sonra serbest bırakıldık. Daha sonra İstanbul’da

faaliyete devam ettik. 12 Eylül 80 darbesi oldu ve biz yoğun

aranmaya başladık. Bu arada bir kızımız oldu. Zor koşullarda

bir yaşam sürdürdük. Öyle 1984 yılına kadar geldik.

Daha sonra Erzincan’dan başlayan operasyon Maksut’un İstanbul’da ev sahibin alınmasına uzandı.

Maksut eve geldiğinde polis tarafından alındı. Evde pusuyu fark eder etmez geri dönmek isterken

vurulmuş. Yaralı haldeyken evde başlayan işkence karakolda devam etmiş. Benim onu arama

şansım yoktu, zaten bende aranıyordum. Onu arayan bir abisi vardı ve o da bir yıl önce hapishanede

ölmüştü. O dönem her gün kardeşim Ahmet’ten haber bekliyordum. Her geldiğinde ‘Maksut’tan haber

yok’ diyordu. Bir gün ağlayarak geldi ve onun öldürüldüğünü öğrendim. Ancak ceset bulunmayınca

yas bitmiyor.

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

7

Toplu mezarlar, dünyanın pek çok ülkesinde darbelerin, savaşların ve iç çatışmaların yaşandığı

dönemlerde sistem muhaliflerine ya da savaşan taraflardan diğerine karşı uygulanan insanlık dışı bir

yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsanları öldürmekle yetinmeyip onları toplu mezarlara

gömmek yok edileni değersizleştirmenin, yok etmenin yanında katilin suçunu gizlemenin bir yöntemi

olarak uygulanmaktadır. Her toplu mezar hikâyesinde olduğu gibi, öldürülenler yargısal süreçlerde

suçlulukları tespit edilmemiş kişilerdir. Ve onları öldürenler kendi hukuklarına göre dahi suç

işlemektedirler, her biri bir katil ya da suç ortağı durumundadır. Bu nedenle bu suçlarının ortaya

çıkmasını önlemek amacı ile insanları resmi kayıtlara geçirmeksizin toplu mezarlara gömmek ve

kurtulmak istemektedirler. Bu uygulama aynı zamanda toplumda korku yaratarak taleplerinden

vazgeçmeleri için de bir araç olarak kullanılmaktadır.

İnsanlığa karşı işlenen suçlar içinde sayılan toplu mezarlar ile buralara gömülenler kadar aileleri de

cezalandırılmaktadır. Özellikle geride kalan yakınları onları on yıllarda geçse aramaya devam

etmektedirler. Hiç değilse kemiklerine ulaşarak onlarla vedalaşmak ve ziyaret edebilecekleri bir

mezar vermek ve tabii ki katillerin cezalandırılmasını ve adalet talep etmektedirler.

Dünyada hâkim sistemin bir anlayış olarak ayrımcılık ve şiddetten vazgeçmemiş olması nedeni ile

ancak uzun soluklu, kararlı mücadeleler sonucu toplu mezarlar ortaya çıkarılıyor. Gelinen nokta

henüz çok yetersiz de olsa, dünyanın birçok yerinde katiller suçları ile yüzleşmeye zorlanmaktadır.

Toplu mezarlar halen pek çok yerde faili meçhul cinayetlerle, gözaltında kaybedilenlerin son durağı

durumunda. Gözaltında kaybetme uygulamasına karşı gelişen tepkiler üzerine BM tarafından çeşitli

çalışmalar başlatılmıştır. BM Genel Kurulu 1992 yılında "Zorla Kayıp Edilmeye Karşı Herkesin

Korunmasına Dair Bildiri" yi yayınlandı. Bu bildiri çerçevesinde yürütülen çalışmalar sonrasında 20

Aralık 2006 da "Bütün Kişilerin Zorla Kaybedilmeye Karşı Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme"

BM Genel Kurulunda kabul edildi. 6 Şubat 2007'de imzaya açılan Sözleşmeye 91 ülke imza attı. 23'ü

onayladı. Onaylayan ülkeler arasında, askeri darbe ve diktatörlük döneminden geçmiş, cunta

yönetimleri altında kayıplar da dâhil ağır hak ihlalleri görmüş Arjantin, Şili, Bolivya, Paraguay ve

Fransa, Almanya, Japonya gibi ülkeler var. Ancak Türkiye ne imzaladı ne de onayladı bu

sözleşmeyi.

Sözleşme; ‘‘hiçbir devlet zorla kayıp edilmeyi uygulayamaz, izin veremez ya da hoş göremez" diyor

ve "İnsanlık suçu" olarak tanımladığı zorla kaybetmelere karşı devletlerin uluslararası mahkemelerin

denetimine açık olmasını istiyor. Sözleşmede uluslararası hukukun ve İnsan Hakları Evrensel

Bildirgesi'nin zorla kaybetmeyi "suç" olarak tanımladığına dikkat çekiliyor ve ülkelere şu çağrı

yapılıyor: "Hiçbir devlet zorla kayıp edilmeyi uygulayamaz, izin veremez ya da hoş göremez.

Devletler zorla kayıp edilmeleri önlemek ve ortadan kaldırmak için gerekli tüm araçları ulusal ve

uluslararası düzeyde BM ile işbirliği halinde kullanırlar. Her devlet kendi egemenliği altında bulunan

topraklarda zorla kayıp edilmeleri önleyecek ve ortadan kaldıracak etkin, yasal, idari, adli ve diğer

tedbirleri alacaktır." "Hiçbir durum, savaş tehdidi, savaş ilanı, iç siyasi istikrarsızlık ya da diğer

olağanüstü haller zorla kayıp edilmeleri haklı çıkarmaz" denilen sözleşmede, "Hiçbir kamu

makamının, sivil, askeri ya da diğer talimat ya da emirleri zorla kayıp edilmeleri haklı çıkarmaz.

Böylesi bir emir ya da talimat alan buna uymama hakkına sahiptir. Her devlet zorla kayıp edilmeye

yetki veren ya da teşvik eden emir ve talimatları yasaklamakla yükümlüdür" diye belirtiliyor.

DÜNYADA TOPLU MEZAR VAHŞETİ

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

8

Toplu mezarların sadece yer olarak tespiti değil, çıkarılacak delillerin bilimsel olarak

değerlendirilebilecek değerde olması da gerçeklerin ortaya çıkarılması için hayati önem taşıyor. Bu

nedenle yeri tespit edilen toplu mezarların açılması belli koşullara bağlanmış durumda. Ancak bir çok

yerde ve Türkiye’de de devletin bu suçlara ve bu suçları işleyenlere koruyucu tavrı devam ettiğinden

bu koşulları gösteren Minnesota Otopsi Protokolü hiçe sayılarak mezarlar açılmaktadır. Adli Tıp

uzmanlarının açıklamalarına göre ise iş makineleri ve uzmanlar bulundurulmadan yapılan mezar

kazılarında birçok delilin değerlendirilemeyecek derecede bozulduğunu söylemektedirler. Bosna’da

15 yıldır devam eden çalışmalar Türkiye’de yeni başlamaktadır.

Bu kısa nottan sonra Dünyanın çeşitli ülkelerinde insanlığa karşı işlenmiş toplu kayıp ve toplu

mezarlara ilişkin kısa örnekler aktaralım.

Bosna-Hersek’te 1992-1995 yılları arasındaki savaşta öldürülüp toplu mezarlara atılan Boşnakların

cesetlerinin büyük bir kısmına, Toplu Mezarları Araştırma Komisyonunun 14 yıldır sürdürdüğü

çalışmalarla ulaşıldı. Daha önce esir tutulduğu düşünülenlerin kayıp statüsüne geçirilmesiyle kurulan

komisyonun başına getirilen Maşoviç, 27 bin 374 kişinin kayıp olduğunu tespit ettiklerini açıkladı.

Bulunan insanların 18 bininin kimliği belli oldu. 2 bininin ise kimliği çeşitli nedenlerden tespit

edilemedi. Bu da katillerin kurbanlarını yakmaları, üzerlerine asit dökmeleri ve mezar yerlerini üç kez

değiştirmelerinden kaynaklanıyor. Şu ana kadar Bosna- Hersek de 407 toplu mezar bulundu. Tek tek

bulunan mezarlarla, ülke genelinde toplam 6 binden fazla mezar tespit edilmiş durumda.

Japonya’ da Iwo Jima'da 1945 yılında bir ay süren çatışmalarda Amerikan ordusu adayı savunan 22

bin Japon askeriyle savaşmıştı. Çatışmalarda 22 bin Japon askerinin tamamına yakını ölmüştü.

Japon yetkililer, Kyodo haber ajansına yaptıkları açıklamada, İkinci Dünya Savaşı'nda kanlı

çatışmaların olduğu Iwo Jima adasındaki toplu mezarlarda binlerce Japon askerinin kalıntılarının

olduğunu tahmin ettiklerini söyledi. Yetkililer, Japon araştırma ekiplerinin Amerikan ordusu tarafından

bildirilen iki alanda şimdiye kadar 51 kişinin kalıntılarının bulduğunu, mezarların birinde yaklaşık 2 bin

ceset olabileceğini ifade etti.

Meksika'da, Devlet Başkanı Felipe Calderon, dört yıl önce uyuşturucu kartellerine karşı başlattığı

savaşta 40 bin askeri devreye soktu. Uyuşturucu kartellerinin savaşı, 4 yılda 35 bin kişinin hayatına

mal oldu. Bu uyuşturucu kartelleri savaşında öldürülen on binlerce insanın ailelerine teslim yerine

toplu olarak çukurlara atıldığı sık sık ifade ediliyor. Meksika'nın bir köyünde, içinde 17 cesedin

bulunduğu bir toplu mezarın ortaya çıkarıldığı bildirildi.

Avusturya’nın güneyindeki Graz şehrinde bulunan orduya ait bir spor tesisindeki futbol sahasının

altında toplu mezarın bulunduğu iddiası güncelliğini koruyor. Yetkililer, mezarlarda SS’ler tarafından

öldürülen 70 kurbana ait kalıntıların bulunduğunu belirtti.

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

9

Hırvatistan’da ikinci dünya savaşından kalma toplu mezarlar bulundu. Medya haberlerine göre,

mezarlar Zagreb’in 20 km kadar batısındaki Zapresic bölgesinde ortaya çıkarıldı. Mezarda savaş

sonlarında öldürülen 4500 kişinin kemiklerinin bulunduğu tahmin ediliyor. Mezarlardaki kemiklerin,

Nazilerle işbirliği yapan Ustaşa rejiminin askerleriyle yaklaşık 500 Nazi subayına ait olduğu

sanılıyor. Helsinki insan hakları komitesinin Hırvatistan şubesinden bir yetkili, "kurbanların Alman

subaylarının komutasındaki Hırvat askerlerinden oluşan 39. tümen mensupları" olabileceğini söyledi.

İngiltere’de bir erkek çocuk yurdunun altında toplu mezar olduğu iddia edildi. Toplu mezarda doğal

yollardan ölen 40 çocuğun cesedinin bulunduğu tahmin ediliyor.

Irak'ın Kerkük kentinde peşmergeler tarafından yeni bir toplu mezar bulunduğu belirtildi. Bulunan

mezarla ilgili bir açıklama yapan Peşmerge Bakan Vekili Enur Haci Osman, bir peşmergenin

bölgede bir çukur bulması üzerine yapılan kazıda yaklaşık 3 bin kişiye ait toplu mezara

rastladıklarını söyledi. Adı açıklanmayan bir polis yetkilisi, Sünni direnişlerin eski bir kalesi olan

Bağdat'ın 25 kilometre kuzeyindeki el Midaan köyünde ortaya çıkarılan toplu mezarda parçalanmış

halde 40 ceset bulunduğu basına yansıdı.

Kolombiya‘nın Başkenti Bogota’ya 200 kilometre uzaklıktaki La Macarena bölgesinde, 2000’den

fazla cesetten oluşan bir toplu mezar bulundu. Bu, Latin Amerika tarihinde görülmüş en büyük toplu

mezardı. Latin Amerika ülkelerinde ’68 lerden sonra ardarda yönetime el koyan diktatörler

döneminde gözaltında kaybetme uygulana gelen bir yöntemdir. Şili’de ve Arjantin’de 30.000 kişi

Okyanusa atılarak topluca kaybedildi

Kıbrıs’ta 2004 yılında 1963 yılındaki çatışmalar ve 1974’teki Barış Harekatı döneminde kaybolan

Rum ve Türklerin bulunması amacıyla tespit edilen mezarların açılmasına karar verildi. Rum

Kesiminde 22, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde dört mezar yeri bulunduğu bildirildi. Bin 400 Rum

ve 500 Türkün kayıp olduğu iddiası var.

Rum ve Türk toplumundan yetkililerin ortak katılımıyla oluşturulan ve BM gözetiminde çalışan Kayıp

Şahıslar Komitesi (KŞK) adlı karma komite 1963-1974 arasında adada kaybolan bin 842 kişi

olduğunu açıkladı. Komite 2009 yılına kadar 500 civarında kişinin mezarlardan çıkarıldığını belirtiyor.

Kazılar halen devam ediyor.

Türkiye ve Kürt coğrafyasında daha çok Ermenilere, Kürtlere, Alevilere, Sosyalistlere, muhalif

aydınlara ve kanaat önderlerine yönelik saldırılar, gözaltında kaybetme ve toplu mezarlara gömme

uygulamaları söz konusu oldu. İlk toplu mezar 2003 te ortaya çıkarılan, Diyarbakır Kulp’ta 11 kişinin

bulunduğu mezardır. Sonrasında; Kasaplar Deresinde 33 kişi, Mutki‘de 28 kişi, Dersim

Çemişkezek’te ve hatta Türkiye’nin en batısı Tekirdağ’da 169 kişilik toplu mezarlar ortaya çıkarıldı.

Sason’da bulunan toplu mezarlar ise açılmayı beklemekte.

Türkiye ve Kürt coğrafyasında faillerin ve tanıkların itirafları ile 300 civarında toplu mezarın olduğu

biliniyor. 1984 den itibaren Kürt hareketinin güçlenmesiyle birlikte devlet tarafından uygulanan kirli

savaş da, Meclis tutanaklarında geçen 17.500 kişiden faili meçhul cinayet kurbanı ve kayıp olarak

söz ediliyor. İnsan Hakları örgütlerinde toplam 1250 kişinin kayıp olduğu başvurusu bulunmaktadır.

Türkiye ve Kürt coğrafyasında sürdürülen kararlı mücadele, Cumartesi Anneleri’nin eylemleri 16 yıl

sonra Hükümetin bu konuya ilgisini çekmeyi başardı. Ancak bu ilgi hükümet nezdinde henüz

gerçeklerle yüzleşme noktasından oldukça uzak. TBMM‘de kurulan alt komisyonun etkili çalışma

yapmasının olanakları yok. Minnesota Otopsi Protokolüne aykırı kazılar nedeni ile mezarlardan elde

edilen kemikler, giysiler ve diğer deliller değerlendirilemeyecek kadar bozulmuş olarak gidiyor Adli

Tıp merkezlerine. Ve halen birçok yerde resmi kurumlar tarafından kaçak kazılar yapılarak deliller

yok ediliyor. Türkiye Devletinin hukuki ve insani sorumluluklarını uygulamamakta direniyor olması

nedeni ile daha kararlı ve güçlü bir mücadeleye olan ihtiyaç devam ediyor.

Javier Martinez Robles ve Profesor Gerardo

Vera Orcino Nerede?

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

10

Sri Lanka ordusunun Tamil Kaplanlarına dönük 2009’da gerçekleştirdiği imha

saldırısı esnasında binlerce kişi katledilip yüzlerce kişi de gözaltında kaybedilirken,

Tamil halkı da bir bütün olarak Nazi Almanya’sını aratmayan toplama kamplarına

alınmıştı. Devlet yetkilileri bu toplama kamplarında bütün halkı fişlerken, aynı

zamanda Tamil Kaplanı olduğuna inanılan kişileri de diğer halktan ayırdı. Şuana

kadar edinilen bilgilere göre 11,600 LTTE kadrosu hala cezaevinde tutulmakta.

Gözaltında yada rehabilitasyon merkezlerinde tutulan kişilerin bir kısmı aile üyeleri

tarafından tespit edilirken, bir çok kişi ise hala kayıp.

Savaş sonrası koşullarda herhangi bir iyileşme gözlemlenmezken Sri Lanka

hükümeti hala uluslararası gözlemcilerin, gazetecilerin, demokratik kurumların

ülkeye girişine izin vermiyor. Yine çatışmaların gerçek nedeni olan Tamil halkının

yaşadığı acılara dair herhangi bir siyasi adım atılmış değil. Sri Lanka devleti tek ulus

anlayışında ısrar ederek, Tamil halkının ulusal demokratik haklarını inkar etmeye

devam ediyor.

Yeni Kayıplar

Kayıp yakınları ve tanıklarla yeni dönemde yapılan görüşmeler sonrası 16 ve 18

Mayıs 2009 tarihleri arasında Sri Lanka ordu güçleri ve Tamil Kaplanları arasında

son çatışmanın yaşandığı Vadduvaakal bölgesinde gözaltına alınan 20 kişinin de

hala kayıp olanlar arasında bulunduğu ortaya çıktı. Bölge o tarihlerde Sri Lanka

ordusunun 56. Tümeni tarafından kontrol ediliyordu.

Sri Lanka’da Devlet Vahşeti Devam Ediyor

Kayıp yakınlarından biri olan Aananthi yatığı açıklamada Mayıs 2009’dan bu yana kocasından haber

alamadığını belirtti. Aananthi açıklamasında “Bütün kampları aradım. Savunma Bakanlığına gittim. Ocak

2010’da polise şikayet başvurusunda bulundum. Ancak kocam hakkında hiçbir bilgi almadım. Polis sadece

bana onu bulmalarının zor olacağını, çünkü bölgenin ordu kontrolü altında olduğunu söyledi. Ben

hükümetten kocama ne olduğunu bana söylemesini istiyorum. Öldü mü yoksa yaşıyor mu, bir yanıt

istiyorum” dedi.

Yine aynı tarihlerde gözaltına alınan ve aralarında bir papazın da bulunduğu bir otobüs dolusu Tamilliden

haber alınamıyor. Gözaltında kaybolan bu kişiler arasında LTTE önderlerinden olan Komutan Ramesh’de

bulunmakta. Görgü tanıkları yaptıkları açıklamalarda 2 eski LTTE üyesinin Sri Lanka askerlerine Komutan

Ramesh’in kimliği hakkında yardımcı oldukları ve yanında 3 kişiyle birlikte küçük bir kulübeye

götürüldüklerini belirttiler. Aralık 2010’da bazı medya kuruluşlarının yayınladıkları görüntülerde Ramesh’in de

olmasına rağmen Sri Lanka yetkilileri Ramesh’in çatışmalar esnasında öldüğü açıklaması ve televizyon

görüntülerini de sahte olarak nitelemekte ısrar etmekte.

Son kayıp örneklerinin de gösterdiği gibi Sri Lanka devletinin gerçekleştirdiği katliamlar, keyfi gözaltılar,

gözaltında kayıplar, her türlü insan hakkı ihlali ve bu ihlalleri uygulayanların dokunulmazlığı, adada yaşayan

Tamil halkının bir ulus olarak varlığını devam ettirmesini engellemeyi hedeflemektedir.

MEKSİKA

Meksika hükümeti milyonlarca insanın daha iyi yaşam

koşulları ve haklar için yürüttüğü mücadelede yaşamını feda

ettiği Meksika devriminin 200. yıldönümü kutlamaları için

milyarlarca Peso para harcarken, Meksikalı devrimci ve

ilericilere, yerli halkların hakları için mücadele yürütenlere

karşı uyguladığı baskı, işkence ve gözaltında kayıp

uygulamalarına da devam ediyor.

Temmuz 2009’da Michoacan bölgesinde Santa Maria

Ostula’ya bağlı Nahuatl köylüleri kendilerine ait olan 1300

hektarlık toprağı yeniden ele geçirme kararı almış ve böylece

ICAD Quarterly Bulletin Voice of the Disappeared

11

Hasan Ocak’ın katilleri için suç duyurusu

21 Mart 1995 günü gözaltına alınarak kaybedilen ve ailesinin ve arkadaşlarının

yoğun çabaları sonucunda 17 Mayıs 1995 günü işkence edilerek öldürüldüğü ve

kimsesizler mezarlığına gömüldüğü ortaya çıkarılan Hasan Ocak’ın katillerini

bulmak için çabalar devam ediyor.

Olayın peşini bırakmayan Ocak ailesi ve avukatları Gülseren Yoleri 23 Şubat

tarihinde İstanbul Cumhuriyet Savcılığından yeni bir suç duyurusunda bulundu. Bu kez Ergenekon

davasında ortaya çıkan bazı bilgiler ışığında, olayda sorumluluğu bulunduğuna inanılan asker ve

polislerden Veli Küçük, Hanefi Avcı, Korkut Eken, Osman Yıldırım, Osman Gürbüz ve olayla ilgili

emniyet görevlilerinin yargılanmaları istendi. Gelişmeler bekleniyor.

TÜRKİYE

Maksut Tepeli ve 12 Eylül darbe dönemi gözaltında kayıpları için

suç duyurusunda bulunuldu.

12 Eylül 1980 askeri darbe döneminde işlenen birçok suç hakkında yargılama

yapılmasına engel olan Anayasa maddesinin kaldırılmasının ardından, birçok

suç duyurusunda bulunuldu. Bu suç duyurularının suçluların yargılanmasını

sağlayıp sağlamayacağı henüz net olmamakla birlikte açılan bu yoldan adalet

arayışları devam ediyor.

Bu dönemde göz altında kaybedilenlerden aileleri ile irtibata geçilen Maksut Tepeli,Cemil Kırbayır,

Nurettin Yedigöl, Zeki Altunbaş,Hayrettin eren, Veysel güney, Hüseyin Morsümbül, Nurettin Öztürk,

M.Zeki Yıldız, Mahmut Kaya, Gürkan Mungan, Ömer Aydar hakkında avukatları aracılığı ile İstanbul

Cumhuriyet Savcılığından 2 Mart tarihinde suç duyurusunda bulunuldu.

Dilekçede göz altında kayıp olaylarında sorumluluğu bulunan 12 Eylül darbesini yapan paşalar,

dönemin Sıkıyönetim Komutanları, Emniyet Müdürleri, MİT yetkilileri, Terörle Mücadele Ekipleri’nin

işledikleri insanlığa karşı suçlar nedeni ile yargılanmaları istendi.

devam ediyor. Geçtiğimiz on yıl içerisinde

aralarında Hermenegildo Galeana Kurtuluş

Cephesi üyesi Victor Ayala Tapia, Devrimci

Halk Ordusu üyeleri Gabriel Alberto Cruz

Danchez ve Edmundo Reyes Maya, Diego

Lucero Vakfı’ndan Francisco Paredes Ruiz ve

Truqui Birlik ve Mücadele Hareketi’nden

Daniela ve Virginia Ortiz Ramirez’in de

bulunduğu yüzlerce devrimci ve ilerici

gözaltında kaybedildi.

ICAD olarak Meksika hükümetinin yerli

halklara, ülkedeki devrimci, ilerici,

demokratik güçlere karşı gerçekleştirdiği

başta gözaltında kayıplar olmak üzere, her

türlü baskı ve sindirme politikasını kınıyor,

gözaltında kaybedilenlerin akıbetinin

açıklanmasını ve sorumluların

cezalandırılmasını istiyoruz.

eyaletteki özerklik sürecini daha da ilerletmeyi

hedeflemişti. Yerli halkların bu cesur girişimine

karşılık olarak Meksika devleti, paramiliter

güçleri de devreye sokarak baskı politikasına

hız verdi.

23 Şubat 2010 tarihinde Santa Maria Ostula

halkından olan, Kızılderili Ulusal Kongresi

üyesi ve Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun

Selva Lacandona 6. Deklarosyonu’na bağlı

Javier Martinez Robles ve Profesor Gerardo

Vera Orcino bölgede bulunan paramiliter

güçler tarafından gözaltına alınarak kaybedildi.

Yine aynı yılın 20 Nisan ve 29 Haziran

tarihlerinde Michoacan bölgesinde bulunan

Nahua Ostula yerli halkları üyesi Francisco de

Asis Manuel ve Maximo Magno Valladares’de

gözaltında kaybedilerek, yerli halklara korku

salınmaya çalışıldı.

Gözaltında kayıplar gerek ordu güçleri ve

gerekse de paramiliter güçler tarafından

Meksika’da yaygın bir şekilde uygulanmaya

International

Committee

Against

Disappearances

17-31 MAYIS KAYIPLAR HAFTASINDA

MÜCADELEYİ YÜKSELTELİM!

17-19 Mayıs 1996’da İstanbul’da gerçekleştirilen 1. Uluslararası Gözaltında

Kayıplar Kurultayı, 17-31 Mayıs tarihlerini “Kayıplara Karşı Uluslararası

Mücadele Haftası” ilan etmiştir.

ICAD Seksiyonları, her yıl 17-31 Mayıs tarihlerinde gözaltında kaybetme

saldırısına karşı yoğunlaştırılmış bir mücadele yürütmektedirler. ICAD,

Kayıplar Haftası’nda bütün dünyada gözaltında kaybetme saldırısının sona

ermesini, kayıpların akıbetlerinin ortaya çıkarılmasını ve sorumlularından

hesap sorulmasını talep etmektedir. Bu talepleri dile getirmek için yürüyüşler,

mitingler, toplantılar yapmakta, film gösterimleri, resim sergileri vb. etkinlikler

gerçekleştirmektedir.

Gözaltında kaybetme saldırısının dünyanın birçok yerinde devam ettiği, birçok

ülkede kayıpların akıbetlerinin ortaya çıkarılması için tespit edilen toplu

mezarların açılması çabasının sürdüğü, kaybetme saldırısının sorumlularının

hala ortalıkta dolaştığı bir süreçte bu mücadeleyi sahiplenmek, her duyarlı

insanın görevidir.

ICAD, bütün demokrat, ilerici kurum ve kişileri, insan hakları savunucularını

17-31 Mayıs Kayıplar Haftası etkinliklerine aktif olarak katılmaya, kayıp

yakınlarının sesine ses katmaya çağırmaktadır.

İnsanlığın özgürce ve kardeşçe yaşayabileceği bir dünya için yürüttükleri

mücadele için egemen sınıfların saldırılarına uğrayarak katledilen,

kaybedilenleri sahiplenmek, kendi geleceğimizi sahiplenmektir.

Unutmayalım ki, kaybetme saldırısına karşı susmak, seyirci kalmak

onaylamaktır.

ICAD’a üye olmak, çalışmalarına katılmak, her hangi bir toplantıya ICAD

temsilcisi davet etmek, ICAD bültenine abone olmak ya da başka bir biçimde

ICAD’a destekte bulunmak istiyorsanız aşağıda yazılı olan mail adreslerinden

bağlı bulunduğunuz ülke seksiyonu ile irtibata geçebilirsiniz.

ICAD Uluslararası Ofis

icadint@hotmail.com

ICAD Türkiye Seksiyonu

icadturkey@hotmail.com

ICAD Almanya Seksiyonu

icadde@hotmail.de

ICAD Fransa Seksiyonu

icadfrance@hotmail.com

NASIL YARDIMCI OLABİLİRSİNİZ?

ICAD Britanya Seksiyonu

icadgb@icad-int.org

ICAD İsviçre Seksiyonu

icadch@icad-int.org

ICAD Hollanda Seksiyonu

icadnl@hotmail.com

ICAD Belçika Seksiyonu

icadbelgium@gmail.com